Doğu Türkistan'ın Urumçi kentinde 5 Temmuz 2009'da yaşanan kanlı olayların 16. yıldönümünde, Uygur Hareketi hayatını kaybedenleri anarak Çin'e yönelik adalet ve hesap verebilirlik çağrısını tazeledi. Hareket, Pekin yönetiminin gerçekleri karartmaya ve yaşananları unutturmaya çalıştığını savunuyor.
Uygur Hareketi tarafından yapılan açıklamada, 16 yıl önce bugün, Uygur fabrika işçilerinin Shaoguan'da öldürülmesini protesto etmek için binlerce Uygur'un Urumçi'de barışçıl amaçlarla toplandığı hatırlatıldı. Ancak bu toplanmanın, Çin güvenlik güçlerinin orantısız ve ölümcül şiddetiyle bastırıldığı belirtildi. Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) üzerinden geçen onca yıla rağmen hakikatleri baskılamaya, tarihi yeniden yazmaya ve konuşmaya cesaret edenleri susturmaya devam ettiği vurgulandı.
BASKI, PROPAGANDA VE KAYIPLAR
Açıklamada, Çin hükümetinin barışçıl gösterilere verdiği yanıtın, silahlı polisleri sahaya sürmek ve silahsız halka karşı şiddet kullanmak olduğu ifade edildi. Katliamı takip eden günlerde binlerce Uygur'un gözaltına alındığı, birçoğundan bir daha haber alınamadığı veya öldürüldüğü kaydedildi. Devlet kontrolündeki medyanın ise olayları "dış mihraklar" ve "ayrılıkçı" güçlerin komplosu gibi göstererek bir dezenformasyon kampanyası yürüttüğü, bu sırada Shaoguan'daki asıl katliamın detaylarını ise örtbas ettiği ileri sürüldü. Gerçek ölü sayısının hâlâ bilinmediği ve ÇKP'nin bu olayı Doğu Türkistan'daki baskı politikasını meşrulaştırmak için kullandığı belirtildi.
Uygur Hareketi Başkanı Rushan Abbas, konuya ilişkin şunları söyledi: "Urumçi Katliamı'nın 16. yıldönümünü anarken, gerçeği ve adaleti korkan bir rejim tarafından çalınan hayatları onurlandırıyoruz. Çin Komünist Partisi’nin 2009’da barışçıl protestocuları susturmak için kullandığı şiddet, bugünkü soykırımın yolunu açtı. Dünya, o dönemde ÇKP’nin vahşi kan dökümüne yanıt vermedi ve ekonomik çıkarlar ile Pekin’le iş bağları peşinde koşarak bugünkü soykırıma sürekli göz yumdu. Uluslararası toplumu, bu tarihiyle yüzleşmeye, bugünkü mezalim için şeffaflık talep etmeye ve ÇKP’yi insanlığa karşı suçlarından sorumlu tutmaya çağırıyoruz."
5 Temmuz Urumçi Katliamı'nın, Çin'in Uygur halkına karşı yürüttüğü ve günümüzde toplu gözaltılar, zorla çalıştırma ve kültürel soykırımla devam eden sistematik şiddet kampanyasında bir milat olduğu vurgulandı. Uygur Hareketi, tüm demokratik hükümetleri, uluslararası kurumları ve insan hakları savunucularını Uygur halkıyla dayanışma göstermeye; gerçeğin ortaya çıkması, hesap verilebilirlik ve adalet için somut adımlar atmaya davet etti.
05.07.2025 19:48:50