TENMAK tarafından geliştirilen yeni yöntemle, deniz müsilajı radyasyon teknolojisi kullanılarak sıvı gübreye dönüştürülerek hem çevre kirliliği önleniyor hem de tarımda değerlendiriliyor.
Marmara Denizi'nde baş gösteren ve Ege ile Karadeniz kıyılarına da yayılan müsilaj sorunu, deniz ekosistemini tehdit etmenin yanı sıra balıkçılık ve turizm sektörlerini de olumsuz etkiliyor. 2021 yılında yaşanan büyük müsilaj felaketinin ardından, bu sorun çevre politikalarının ve bilimsel araştırmaların odağına yerleşti.
Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) tarafından geliştirilen 'Radyasyonla Deniz Müsilajından Sıvı Gübre Üretim Yöntemi', müsilaj sorununa çevresel bir çözüm sunmanın yanında ekonomik bir fırsat da yaratıyor. Bu üç aşamalı yöntemde, denizden toplanan müsilaj önce fiziksel olarak parçalanıyor, ardından radyasyon teknolojisi kullanılarak moleküler yapısı değiştiriliyor. Bu işlem sonucunda, karmaşık organik bileşikler, bitkilerin kolayca emebileceği küçük moleküllere ayrıştırılıyor ve sıvı gübre haline getiriliyor. Üretilen gübre, tarım alanlarında, seralarda, bahçelerde ve peyzaj uygulamalarında kullanılabiliyor.
Geliştirilen yöntem, müsilajın iki farklı şekilde değerlendirilmesini sağlıyor. Birincisi, işlenmiş müsilajın deniz ortamına tekrar bırakılarak deniz canlıları için besin maddesi olarak geri kazandırılması. İkincisi ise, sıvı gübre olarak tarımda kullanımı. Bu yöntem, çevre dostu ve döngüsel ekonomiye katkı sağlayan bir model olarak öne çıkıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yerel yönetimler ve atık yönetimiyle ilgilenen özel sektör temsilcilerinin de bu projeye entegre edilmesi hedefleniyor. Patentli yöntemin yaygınlaştırılması, Türkiye'nin müsilajla mücadele kapasitesini artıracak ve atıkların tarımsal girdiye dönüştürüldüğü sürdürülebilir bir çevre yönetimi modeli oluşturacak. Uzmanlar, bu teknolojik yaklaşımın, müsilaj sorununu katma değere dönüştüren bir anlayışı temsil ettiğini vurguluyor.